Prof. Dr. Bora Bağış
COMPOSITE LAMINATE VENEER (KOMPOZİT LAMİNEYT-BONDİNG TEDAVİSİ)
Günümüzde gerek cep telefonlarının kullanımının artması gerekse internet ortamında sosyal medya kullanımının popülerliği ile insanların daha estetik görünüşe ve güzel bir gülüşe ulaşma isteği her zamankinden daha fazla olmaya başlamıştır. Birçok insanın fotoğraf ve videolarını internet ortamında paylaşmasıyla her çekilen fotoğraftaki estetik beklenti, ön dişlerin görünüşüne de daha fazla önem kazandırmaktadır.
Dişlerin tek tek veya bir bütün halinde daha estetik görünmesi herkesin ilgisini çekse de, bu hedeflere ulaşmak için gerekli dental işlemlerle alakalı kafada oluşan soru işaretleri diş hekimine gitme sürecini erteleyebilmektedir. Akıllara gelen ilk konu, estetik uygulamaların dişlere zarar verebileceği korkusudur. Geleneksel diş hekimliği yaklaşımlarında porselen kaplamalar yapılırken dişlerin küçültülmesi gerekir. Bu işlem geri dönüşümsüz bir süreçtir, gerçekten ihtiyaç olduğu durumlarda mutlaka yapılmalıdır ama bazen dişlerde sadece görüntünün iyileştirilmesi hedefleniyorsa uzaklaştırılan diş dokusu miktarının iyi değerlendirilmesi gerekir. Bu durumlarda porselen laminate (lamina) tedavi alternatifi ortaya çıkmaktadır. Sadece dişlerin ön yüzeyinden ince bir tabaka halinde diş dokusu kaldırılarak, yaprak şeklinde hazırlanan porselen restorasyonların dişe yapıştırılmasıyla çok daha estetik görüntülere ulaşılabilmektedir. Dişlerde hiç preparasyon yapmadan da hazırlanabildiği durumlar olsa da çoğu vakada ideal bir restorasyon için az da olsa diş kesimi gerekmektedir. Porselen laminate restorasyonların diğer bir dezavantajı ise yüksek maliyetleridir. Bu restorasyonlar yapıştırma esasına göre yapıldığı için çok sık karşılaşmasak da kırılmalara karşı dikkatli olunması ve koruyucu plakların kullanılması gerekebilmektedir. Tamirleri nispeten zordur ve ekstra maliyetler doğurabilmektedir.
Her şeye rağmen hem koruyucu hem estetik restorasyonlar planlandığında ilk akla gelecek restorasyonlar ‘porselen laminate’ lerdir.
Kompozit laminate restorasyonlar ise günümüzde alternatif tedavi yöntemleri olarak dikkat çekmektedir. Bonding tedavisi olarak da hastalarımızın bildiği bu yöntem, aslında estetik kompozit dolgu malzemelerinin diş yüzeyine küçük parçalar halinde eklenmesi ile diş yüzeyinin kaplanması esasına dayanır. ‘Bonding’ te aslında dişe dolgu yaparken kullandığımız dolgu materyalinin dişe bağlanmasını sağlayan diğer bir materyaldir. Bu yöntem ile yapılacak tedavilerde, diş preparasyonu ya hiç yapılmaz veya çok az yapılır. Diş kesimi gereken durumlarda ise kesim, porselen laminatelere göre daha azdır. Çoğu zaman diş dokusu uzaklaştırılmadığı için işlem sonrası diş hassasiyeti olmaz. Bu teknik ile işlem uzun sürse de genellikle tek seansta bitebilmektedir. Kompozit laminatelerin bir diğer avantajı da kırılmaları durumunda (nadir de olsa) tamirleri, düzeltilmeleri veya üzerinde değişiklik yapılmaları nispeten daha kolaydır. Kompozit laminateler aslında bir diş hekimi için kolay bir restorasyon türü değildir. Estetik görüntünün oluşturulması hekimin o seanstaki kişisel performansı, estetik kavramlara hakimiyeti, renk bilgisi ve kaliteli malzeme kullanımına bağlıdır. Dişeti uyumunun, kontakların, hedeflenen form ve renklerin oluşturulması yüksek teknik hassasiyet gerektirir. Hasta beklentilerinin fazla olduğu durumlarda farklı sorunlara neden olabilir. Bu restorasyonlarla hedeflenen estetik görüntü diğer restorasyon tiplerinde de olduğu gibi ağız içi dinamiklerle sınırlıdır. Örneğin ön dişlerinizi istediğiniz kadar uzatamayabilirsiniz, alttaki dişlerin konumu ve çiğneme sırasındaki dişlerin ilişkisi bu uzunluğu sınırlayabilecektir. Bu sorun aslında tüm restorasyon tipleri için de geçerlidir. Kompozit laminatelerin fiyatları, aslında daha fazla emek ve sorumluluk oluşturmasına rağmen porselen laminatelere göre daha uygundur. Bir başka karşılaştırılması gereken konu ise, kullanılan materyal tipleridir. Kompozit laminateler çok ince bir tabaka olarak diş yüzeyine uygulandığından ve çoğu zaman diş yüzeyinden kesim yapılmadığından, alttaki diş rengini bir miktar yansıtabilmektedir. Bu da istenilen renk tonu için olumsuz olabilecektir. Porselenler, kompozit rezinlere göre renk oluşturma açısından avantajlıdır. Bu da estetik bütünlük için önemlidir. Kompozit rezin materyaller, porselenlere göre su emilimleri yüksek olduğu için renklenmeye eğilimlidirler. Kompozit rezin materyalin kalitesi ve gelişen teknoloji bu sorunları azaltma konusunda önemli bir kriter olabilecektir. Kompozit laminatelerin renklenebilmesi ve istenilen renk tonunun her vakada oluşturulamaması önemli dezavantajlarıdır. Kompozit laminateler uzun yıllar, gerekli kontrollerle güvenle kullanılabilse de bu tür restorasyonlar hastalar için porselen restorasyonlara geçmeden önceki basamak olarak da değerlendirilebilir. Laboratuvarda, geniş bir zamanda model üzerinde hazırlanacak bir restorasyonun, ağız içinde çalışmaya göre daha avantajlı olduğu da unutulmamalıdır. Genel görüntüsü beğenildiğinde aynı restorasyonu porselene çevirmek hem daha kolay olacaktır hem de hastanın beklemediği sürpriz görüntülerin oluşması riskini azaltacaktır. Bu restorasyonları sıklıkla uygulayan hekimlerin, deneyimleri sonucu olası sorunları belirlemesi ve estetik görüntüyü oluşturması daha kolay olabilecektir.
Dişlere neredeyse hiç zarar vermeden, kısa sürede, nispeten daha uygun maliyetlerle estetik iyileştirmeler kompozit laminatelerle mümkündür. Doğru planlama, kaliteli malzeme kullanımı ve bu tür restorasyonlar konusunda deneyimli bir hekim ile daha estetik gülüşlere kısa sürede sahip olabilirsiniz.
Instagram: @profdrborabagis
